Prawdziwa miłość wg Sternberg'a

Prawdziwa miłość wg Sternberg'a bazuje na trójczynnikowej koncepcji miłości - pomaga ona zrozumieć, na jakich fundamentach powinien opierać się związek. Internetowe biuro matrymonialne MyDwoje radzi, by umacniać i rozwijać więź między partnerami, poprzez rozwijanie każdego ze składników miłości. Bo jak powtarza wielu z nas – „prawdziwa miłość jest najważniejsza”, "druga połowa" podróżująca z nami przez życie - bezcenna, a wzajemne poznanie się to początek drogi...

Każdy z nas ma swoje własne wyobrażenie na temat miłości prawdziwej, idealnej. Wyobrażenie to ma swoje źródło w naszych doświadczeniach życiowych, partnerskich, wynika również z obserwacji innych ludzi i ich związków. Ważne w tej kwestii jest również to, co wynieśliśmy z domu rodzinnego, relacje małżeńskie naszych rodziców czy dziadków. Nasze poglądy i wyobrażenia o miłości idealnej kształtowane są również przez film, literaturę, media. Widzimy więc, że tak naprawdę wiele czynników ma wpływ na to, czego pragniemy w naszych związkach, jak wygląda miłość i partnerstwo, które chcemy budować. Dlatego też ludzie różnią się poglądami na miłość i partnerstwo. Czasem te wyobrażenia łączą oboje partnerów, czasem jednak na tym tle dochodzi do wielu nieporozumień. Po prostu każdy z nas zbudował sobie inny obraz miłości czy też związku idealnego. Czy można zatem scharakteryzować w sposób obiektywny, jak powinien wyglądać związek między dwojgiem ludzi?

Trzy składniki miłości idealnej

Próbę wyjaśnienia, czym jest spełnienie w miłości podjął psycholog R. Sternberg. Jego koncepcja miłości opiera się na trzech czynnikach: namiętności, intymności i zaangażowaniu. Przyjrzyjmy się, więc każdemu ze składników miłości, które mają wpływ na wzajemne poznanie się potencjalnych partnerów. 

Namiętność

Intuicyjnie czujemy, że namiętność to alchemia miłości, możemy nawet odczuwać "motylki w brzuchu". Są to porywy serca, drżenie kolan i rumieńce na twarzy. Namiętność kojarzy nam się również z miłością fizyczną, ze sferą seksualną w związku. Należy jednak rozumieć ją szerzej, obejmuje ona bowiem to, co wiąże się z bardzo silnymi emocjami, które odczuwamy. Emocje te mogą mieć charakter zarówno pozytywny – będzie to m.in. podniecenie, silne pragnienie bliskości, fascynacja i zachwyt partnerem/partnerką, jak i negatywny. Negatywne emocje, które wyrastają z namiętnej relacji to np. zazdrość i podejrzliwość w związku, tęsknota, ból. Namiętność ma największe znaczenie na początku związku. Wzajemne poznanie się pary zakochanych sprawia, że najchętniej spędzaliby ze sobą 24 godziny na dobę, nie odrywając się od siebie. Pikantne smsy i rozmowy telefoniczne do późnych godzin nocnych, fakt, że nie przeszkadza nam deszcz, śnieg i gradobicie, aby dotrzeć nawzajem do siebie – te wszystkie niesamowite emocje zawdzięczamy istnieniu między partnerami silnej, namiętnej więzi.

Intymność

Intymność w związku wiąże się z bliskością o charakterze psychicznym, duchowym. Dwie osoby chcą dzielić się nawzajem swoimi myślami, przeżyciami, obawami. Relacja opiera się zaufaniu i szczerości, wzajemnym szacunku i zrozumieniu. Sytuacji, w której ta druga połowa wierzy, że nie zostanie zraniona. Intymność tego rodzaju rodzi pewne wartości, takie jak: empatia w związku, dbanie o dobro partnera, pragnienie bliskości, wzajemna pomoc. Uczucia, które towarzyszą intymności są w dużej mierze wynikiem komunikacji między partnerami i rozumienia potrzeb kochanej osoby. Oboje partnerzy są dla siebie wsparciem, z czego czerpią satysfakcję, szczęście i spełnienie w miłości.

Zaangażowanie

Zaangażowanie należy do tych komponentów miłości doskonałej, które podlega naszej kontroli i zależne jest od naszego działania. Są to wszelkiego rodzaju wysiłki, które podejmujemy na rzecz trwania związku i jego stabilności. Dobrym przykładem miłosnego zaangażowania jest małżeństwo - życiowa decyzja, bądź decyzja o wspólnym zamieszkaniu. Na co dzień przejawami zaangażowania jest współdziałanie dla dobra związku, wspólna realizacja celów. Jako zaangażowanie rozumiemy też wierność i lojalność w związku, a więc zaniechanie niekorzystnych działań dla dobra relacji partnerskiej. Coraz modniejsza dziś terapia małżeńska czy terapia par podejmowana przez partnerów w sytuacji problemów w relacji, jest również doskonałym przykładem miłosnego zaangażowania.

Rozwój miłości w związku

Widzimy więc, że prawdziwa miłość idealna zwana przez autora koncepcji związkiem kompletnym zawiera te trzy składniki. Związek taki stanowi ważną wartość w życiu każdego z partnerów, działają oni dla dobra wzajemnych relacji. Obie strony zaspokajają swoje potrzeby bliskości zarówno fizycznej, psychicznej, jak i emocjonalnej. Z pewnością jest to, więc sposób na długotrwały i szczęśliwy związek, gdyż jest to sytuacja idealna. Najczęściej jednak mamy do czynienia ze związkami o różnym, często zmiennym nasileniu komponentów namiętności, intymności i zaangażowania. Nie wolno również łudzić się, że nasz relacja partnerska powinna zawsze wyglądać tak samo. Zmieniamy się. Zarówno druga strona związku zmienia się, rozwija, przechodzi swoje wzloty i upadki. Dlatego aby umieć kochać trwale nasza miłość do partnera powinna zmieniać się i dojrzewać.

Namiętność, intymność i zaangażowanie nabierają nowego, innego jakościowo znaczenia w poszczególnych fazach trwania związku. Na początku w sposób oczywisty dominuje namiętność, poczucie ekscytacji. Stanowi ona motor zmian i decyzji, które podejmują oboje partnerzy. Z czasem trwania związku rodzi się i rozwija intymność, która jeszcze bardziej spaja i jednoczy parę zakochanych, którzy zaczynają odczuwać spełnienie w miłości. Gdy dodatkowo osoby zaangażują się w trwałość i stabilność swojej relacji pojawia się związek kompletny. Ten może trwać i mieć się znakomicie przez długie lata, przeobrażając się, rozwijając, umacniając. A zatem pomiędzy partnerami może być cały czas miłość mimo upływu lat. Najczęściej z biegiem czasu namiętność traci na znaczeniu, a bazę stanowi intymność i zaangażowanie. W ujęciu Sternberga jest to faza związku przyjacielskiego.

Gdy miłość nie jest doskonała...

Nie zawsze jednak miłosny związek jest doskonały. Często trwamy w relacjach trudnych, skomplikowanych. Kiedy pojawiają się problemy warto przyjrzeć się, czy naszej miłości nie brakuje jakiegoś elementu, który możemy udoskonalić, nad którym możemy pracować. Czasami mylimy namiętność z miłością, kiedy rodzi się pragnienie bliskości. Zdarza się, że górę nad naszym rozsądkiem biorą silne emocje i fascynacja partnerem. Łatwo wtedy o nieprzemyślane, pochopne decyzje, których możemy długo żałować. Należy pozwolić prawdziwej miłości urodzić się, nieco dojrzeć. Dajmy sobie czas na lepsze poznanie się, rozmawiajmy. Zaangażowanie nigdy nie powinno wyprzedzić intymności, zaufania w relacji.

Niejednokrotnie również latami trwamy w związku, w którym nie ma intymności. Ludzie żyją ze sobą, w rzeczywistości jednak żyją obok siebie – nie rozmawiają ze sobą, nie dzielą się swoimi troskami i radościami. Wtedy ta "druga połowa" oddala się. Jeżeli taka sytuacja im odpowiada, ostatecznie nic złego się nie dzieje, związek może trwać pod warunkiem, że istnieje zaangażowanie. Gorzej jednak jeżeli para taka napotka na swojej drodze trudności czy problemy. Wtedy łatwo o kryzys małżeński, a nawet rozpad związku. Często również spotykamy związki, w których angażuje się jedna strona. Podobnie relacja nie wygląda dobrze, kiedy przejawy intymności wychodzą cały czas od kobiety, bądź mężczyzny. W budowanie relacji swój wkład muszą ofiarować obie strony, w przeciwnym razie związek może być nietrwały, bądź nie dający satysfakcji. Warto zatem komunikować i wyrażać uczucia, obserwować to, co dzieje się między nami, co czujemy, by prawdziwa miłość mogła rozkwitnąć.

Źródła:

B. Wojciszke, Psychologia miłości, Gdańsk 2003