Twój partner - główny opiekun dziecka

Aby dziecko czuło się kochane i bezpieczne

Inna reakcja, o której często wspominali badani to niedowierzanie, że mężczyzna poradzi sobie z taką sytuacją: Ja spotkałem się u koleżanek w pracy z uśmieszkami, jak się dowiedziały, że idę na wychowawczy. (…) takie spojrzenia między sobą. Jakiś taki lekki uśmieszek. Trudne do rozgryzienia. A później … jedna to mi powiedziała, że podziwia, że się podjąłem tego i dałem radę. Myślały, że po tygodniu wrócę. Na szczęście się udało inaczej - Zbyszek. Jak się okazuje, zdziwienie budzi w otoczeniu nie tylko fakt - tata na urlopie wychowawczym, ale każde niestandardowe zachowanie mężczyzny wskazujące na jego chęć aktywnego uczestniczenia w wychowaniu dzieci: mam taki fajny przykład z pracy. To tak jest bardzo zbliżony do tego tematu. Mam kolegę, który – cała firma jest bardzo zdziwiona, bo on zawsze bierze dzień wolny na urodziny córek. Zawsze bierze dzień wolny, gdy jest choinka w przedszkolu lub w szkole. To wszystkich denerwowało, ale teraz wszyscy patrzą bardzo ciekawie z tego powodu. Ja go na przykład regularnie widuję na polach mokotowskich, na tych rowerkach z córkami sobie jeździ. On urlop, żona pracuje, a on dwie trzecie wakacji praktycznie spędza z tymi dzieciakami w rozjazdach. Większość czasu widzę, że te córki spędzają z nim - Wojtek. Takie zachowanie budzi początkowo nie tylko zdziwienie, ale też oburzenie w pracy: no wszyscy w firmie, takie było oburzenie. Jak to możliwe, że facet bierze dzień wolny, kiedy dużo pracy jest, to on pisze podanie o urlop, bo urodziny są córeczki. On je zabierał. Jakieś fajne rzeczy im organizował - Wojtek. Z czasem jednak oburzenie zmieniło się w podziw i przychylność: teraz każdy podziwia - Wojtek.

W odpowiedzi na pytanie o reakcję szefów wskazywano także w pierwszym rzędzie na zdziwienie i zaskoczenie: Ale na początku, to takie zdziwienie, zaskoczenie. Urlop wychowawczy od niedawna jest. I właściwie nikt nie brał tego na serio, że facet może iść na urlop wychowawczy i zajmować się dziećmi - Zbyszek. Inna częsta reakcja to śmiech i niedowierzanie, które ustępuje dopiero po informacji o wyższych zarobkach żony: U mnie powiedziałem szefowi. Szef w sumie kolega. (…) Powiedziałem. Zaśmiał się. Wytłumaczyłem, że taka kwestia, że ja tyle zarabiam, żona tyle. Nie uwierzył. Powiedział, że jeśli tak, no to oczywiście, to idź. (…) Wiem, że się zaśmiał, bo pamiętam. (…) To ty się będziesz w nianię bawił. Ja mówię – No tak. I tłumaczyłem, że po prostu kwestia finansowa. I zrozumiał. Na początku się zaśmiał - Paweł). Jak więc widzimy, dla wielu osób jedyną uprawnioną legitymizacją dla takiej decyzji są względy finansowe. Potem się pojawiało trochę żartów. Śmichy chichy, że na wychowawczy może pójdę, bo żonka pracy szuka. W końcu poszedłem i powiedziałem – Słuchaj. Idę na wychowawczy. (…) Padło kilka niecenzuralnych słów - Leszek.

Mężczyźni podkreślają, że szczególną trudność w sytuacji mężczyzny korzystającego z urlopu wychowawczego stanowi to, że pracodawcy biorą pod uwagę taką ewentualność przy zatrudnianiu kobiet, a nie biorą – zatrudniając mężczyznę: Przy kobiecie pracodawca do pewnego stopnia się z tym musi liczyć. A przy mężczyźnie… - Hubert. Jednak społecznie jest akceptowane, że kobieta kiedyś musi zajść w ciążę. Prędzej czy później. Pracodawcy też pytają, czy zamierza pani mieć dziecko i kiedy. Czyli już się liczą z tą świadomością. Jak kobieta urodzi dziecko, to w psychice pracodawcy, czy kierownika, jest automatycznie – aha, pewnie pójdzie na wychowawczy zaraz. I to jest dla niego rzecz oczywista. A jak facet mówi, że pójdzie na wychowawczy… Urodził mi się syn – Gratuluję. – Ale idę na wychowawczy. – O, cholera - Leszek.
Nikt z badanych, pytanych o przewidywaną reakcję szefa, nie spodziewa się przychylnej reakcji czy  zrozumienia przez niego sytuacji, badani raczej spodziewają się, że przełożony podejrzewałby pracownika - mężczyznę o chęć załatwienia jakiegoś innego problemu: Pracodawca chyba nieprzychylnie by do tego podszedł - Robert; pracodawca by pomyślał, że coś kombinuje - Piotr.

Niektórzy mężczyźni planujący urlop wychowawczy opracowują więc plan, jak będą wyglądały ich relacje z pracodawcą w czasie tego urlopu i jednocześnie z decyzją o przejściu na urlop wychowawczy przedstawiają pracodawcy swój plan, który z reguły zostaje przyjęty. Strategia taka pojawiła się w niejednej opowieści mężczyzn pytanych o reakcję  szefów na decyzję o przejściu na urlop wychowawczy: U mnie było tak, że ja poszedłem już do swojego szefa z konkretną propozycją. Tak że on miał przedstawioną już konkretną propozycję, co z obowiązkami, które ja miałem, jak to będzie wyglądało później. I doszliśmy do wniosku, że zrobimy takie 2 tygodnie próby. Jeżeli zda egzamin, to nie ma problemu. Zdało egzamin - Zbyszek.

Ja szykowałem grunt dosyć długo. Była cała technika opracowana. Wiedziałem, że kierownik dobrze żyje z osobą, która u nas jest w kadrach i z innymi osobami. Chciałem najpierw przyzwyczaić kierownika do tej myśli, że ja mogę w ogóle pójść na wychowawczy. Więc pytałem te osoby, jak to jest. Czy facet może pójść na wychowawczy? Zakładałem, że one przekażą kierownikowi, że Lechu coś kombinuje. Tak też się stało, oczywiście.  (…) chodziło nie o problem, że ja odchodzę, tylko co z realizacją zadań. Ale ja też nie powiedziałem, cześć, do widzenia, jakoś sobie radź. Tylko nadałem mu plan, że jest pewna osoba, którą widzę na moje zastępstwo. Potrzebuję, komputer miałem, dostępu do telefonu, do zasobów firmowych. To była kwestia formalności, pewnych dokumentów. Dzięki temu jesteśmy w kontakcie cały czas. Ten koleś będzie realizował wszystko za mnie. Merytorycznie ja mogę mu zawsze pomóc. Gdyby się naprawdę działo coś awaryjnego, to jakoś wpadnę do tej firmy. To nie jest tak, że jesteś pozostawiony samemu sobie - Leszek. W tym badany upatruje też różnicę między sytuacją kobiety i mężczyzny odchodzącego na urlop wychowawczy: I myślę, że też, tak jak ja robiłem podchody pod swojego kierownika, tak nie wiem, czy kobieta musiałaby takie rzeczy robić - Leszek. Podkreślają oni jednak jednocześnie, że te „podchody” nie są konieczne z formalnego punktu widzenia, gdyż zdają sobie sprawę, że mogą po prostu skorzystać ze swoich uprawnień, tym bardziej, że niejeden z badanych pracuje w instytucjach o silnych związkach zawodowych  broniących uprawnień pracowników. Chodzi jednak o to, żeby – jak mówią badani – nie wywoływać szoku, i zapewne – aby utrzymać dalsze dobre kontakty z miejscem pracy.

Reakcja obcych jest zwykle życzliwa

Reakcja obcych, podobnie jak reakcja bliższych osób, to przede wszystkim zdziwienie: Często zdarza się, że idę na spacer do parku, a tu 15 opiekunek z dziećmi i jeden może dwóch mężczyzn z pociechami, albo jakieś starsze panie mnie zaczepiają i się dziwią, że ja sam z dzieckiem, zdziwione, pytają to daje pan sobie radę. Mówię, tak daję sobie radę - ojciec Franka; (Byłoby) zdziwienie (…) bo to sytuacja taka nietypowa. Tak samo jak przy ślubie. Ilu z panów przyjęło nazwisko żony? (…) To jest tak, ze stereotyp jest taki, że to kobieta jest na wychowawczym. Mężczyzna będzie budził zdziwienie - Hubert. Zdziwieniu towarzyszy przede wszystkim sympatia:  Ja nie wiem, czy tylko ja na to trafiam, ale jak ja idę z wózkiem, to wszyscy się do mnie cieszą na około mnie, nie wiem czy facet z dzieckiem na ramieniu staje się bardziej atrakcyjny… Ja to odbieram jako jakąś dużą życzliwość w moim kierunku - Piotr. Niejednokrotnie towarzyszy temu chęć pomocy, większa, niż w przypadku kobiet opiekujących się dzieckiem: Myśmy kiedyś z żoną zrobili sobie test. Jednego dnia żona wzięła dziewczynki do tramwaju. Żadna osoba nie ustąpiła miejsca. Następnego dnia ja z dziewczynkami za łapki do tramwaju. Nawet tramwaj nie zdążył ruszyć już było kilka wolnych miejsc. – Proszę usiąść - Zbyszek.

Zdziwienie dotyczy wyjątkowości i nietypowości sytuacji, gdyż mężczyzna- główny opiekun małego dziecka jest w różnych miejscach, np. na placach zabaw, w parkach, sklepach, jedynym mężczyzną wśród licznych kobiet, łatwo tworzących grupę, z której na początku mężczyzna jest do pewnego stopnia wykluczony: Ciekawe reakcje były jak przychodziłem do parku z dzieciakiem. Tam są różne matki, ale większość to są opiekunki. Tam poznałem wiele kobiet (…)na mnie patrzyły dziwnie. Z dzieckiem? Nie wiadomo. Ojciec, nie ojciec. Opiekun. Dziecko mówiło tata, czyli ojciec. Takie były…to jest tak – my i facet. Tu uśmiechy cha, cha, cha. Ja tam 2-3 zdania i koniec. Dystans jest. (…) Gdzieś tam te więzi znajomościowe się zaczęły. Bo w parku, jak się pójdzie o 10:30, to na prawdę spotkać faceta z wózkiem, to nie jest łatwo. Już jak się spotka, to ho, ho. Uśmiechy z daleka są. Babcie, dziadka widziałem z dzieckiem. Natomiast faceta, to… - Leszek.

Ważniejsza od reakcji innych jest Wasza miłość

O ile mężczyźni opiekujący się dziećmi nigdy nie spotkali się z nieprzychylną reakcją w takiej sytuacji, o tyle reakcja otoczenia, taka jak, wyśmiewanie i nieprzychylność przeraża przyszłych ojców pytanych o możliwą reakcję w takiej sytuacji: Byłby wyśmiewany - Mariusz. Sami sądzą też, że taka byłaby ich własna reakcja: Zapytałbym się przede wszystkim, co z żoną. Dlaczego on? Co się takiego stało? Czy sobie nie radzi żona? Ja bym się zdziwił. Może bym się śmiał - Piotr. Pamiętajcie jednak, że najważniejsza jest Wasza miłość i dobro Waszej rodziny, a nie to, jak reagują inni na Wasze wspólne decyzje.

Presja otoczenia. Ten stereotyp. Tak zawsze było, że kobieta dom, mężczyzna praca może być jednak silniejszy. Taki facet może stwierdzić, że jednak nie, bo będą na mnie dziwnie patrzeć. Będą gadali z plecami - Marcin 2. Warto podkreślić, że takiej reakcji obawiają się i przewidują ją mężczyźni, którzy nigdy się w opisanej sytuacji nie znaleźli. Ci, którzy rzeczywiście opiekują się dziećmi, nigdy nie spotkali się realnie z wyśmiewaniem, a ze strony obcych spotykały ich zawsze reakcje jednoznacznie świadczące o sympatii, zaciekawieniu, przychylności i chęci pomocy.

Czytaj także o roli mężczyzny w rodzinie:

Ojciec w domu, czyli o roli mężczyzny w rodzinie

Rola mężczyzny a rodzina

Rola ojca a relacje z partnerem

Obecność ojca - związek emocjonalny z ojcem